Jak często płukać odżelaziacz?

Prawidłowo dobrany odżelaziacz pozwala od ręki rozwiązać problem nie nadającej się do spożycia wody. Domowa stacja uzdatniania wymaga jednak różnych czynności eksploatacyjnych, takich jak choćby regularne płukanie złoża. Dlaczego i jak często należy płukać odżelaziacze, aby służyły nam jak najdłużej? Sprawdźmy!

Odżelaziacz wody jest urządzeniem w kształcie zbiornika, którego głównym zadaniem jest uzdatnianie wody użytkowej. Dzięki zastosowaniu takiej technologii otrzymujemy gotową do spożycia wodę, która następnie przepływa do kolejnych elementów instalacji. Usunięte w tym etapie związki żelaza są przekazywane do kanalizacji. Najważniejsze elementy konstrukcji odżelaziacza zasadniczo nie różnią się między sobą w przypadku większości popularnych modeli dostępnych aktualnie na rynku. Warto natomiast zwrócić uwagę na poszczególne złoża do odżelaziaczy.

Sterowanie procesem płukania można wykonać ręcznie albo całkowicie automatycznie. W pierwszym przypadku niezbędny jest zakup głowicy sterującej pozwalającej na ustawienie procesu płukania na dowolnie wybraną porę dnia. Większość zautomatyzowanych urządzeń posiada natomiast ustawienia fabrycznie, przy czym godzina płukania zazwyczaj jest dobierana w taki sposób, aby cały proces nie kolidował z potrzebą korzystania z wody pitnej (czyli najczęściej w nocy).

Prawidłowa i skuteczna regeneracja złoża jonowymiennego albo katalitycznego powinna bowiem trwać około 2 godzin, przy czym przez większość tego czasu żywica musi mieć kontakt z odpowiednio dobranym regeneratem.

Praktyka pokazuje niestety co innego. Wielu właścicieli domowych stacji uzdatniania wody znacząco skraca proces płukania odżelaziacza, czym mocno sobie szkodzą. Najczęściej wynika to z chęci oszczędności na wywozie szamba lub uniknięciu wysokich opłat za kanalizację. W tym celu zazwyczaj o połowę skracany jest czas  płukania wstecznego lub płukania końcowego. Jak się potem okazuje samodzielna zmiana parametrów tych procesów jest tylko pozorną oszczędnością.

Zbyt krótka regeneracja złoża nie wystarcza bowiem, aby całkowicie usunąć wytrącone związki żelaza i manganu, a to z kolei  prowadzi do zapychania złoża i jego przedwczesnej wymiany.

W przypadku niewielkiej zawartości żelaza lub manganu w uzdatnianej wodzie proces można wykonywać raz na kilka dni. Podobnie jest w przypadku odżelaziaczy, które są wyposażone w manualne płukanie komory. Jednakże w przypadku takiej opcji, to osoba zajmująca się obsługą stacji uzdatniania odpowiada za prawidłową pracę urządzenia i musi pilnować, aby przeprowadzać płukanie w odpowiednich odstępach czasu. Jeśli odżelaziacz jest duży, a zatem uzdatnia wodę przeznaczoną także do podlewania ogrodu czy trawnika, należy pamiętać, że częstotliwość płukania może się zmieniać okresowo – np. częściej latem, a znacznie rzadziej w okresie jesienno-zimowym. 

Podczas płukania złóż usuwających żelazo i mangan z wody podziemnej szczególnie istotne jest powietrze, które pełni mnóstwo ważnych funkcji niemożliwych do zrealizowania podczas płukania samą tylko wodą.

Powietrze w trakcie płukania pomaga usuwać nadmiernie rozrastające się na ziarnach filtra powłoki tlenków żelaza i manganu. W stacjach uzdatniania wody, które nie wykorzystują powietrza podczas okresowego płukania, a w dodatku stosują niedostateczną intensywność płukania wodą, wytrącone tlenki metali mocno się zbrylają i w efekcie sklejają ziarna złoża. Powstają w ten sposób skorupy, które bardzo trudno potem usunąć. 

Płukanie powietrzem powinno być zatem przeprowadzone przed zastosowaniem wody. Złoża piaskowe warto płukać przez około 2 – 5 min z intensywnością 60,0 m3/m2*h.

Niekiedy niezbędna jest wymiana złoża w odżelaziaczu. Dochodzi to tego wówczas, gdy  uzdatniana woda przestaje spełniać obowiązujące normy jakości. Warto pamiętać, że bez wymiany dłużej działają złoża regenerowane nadmanganianem potasu, takie jak Greensand Plus.