Przekroczenia stężenia żelaza i towarzyszącego mu manganu to problem, który bardzo często dotyka użytkowników ujęć głębinowych. Choć niewielka ilość tych pierwiastków w wodzie jest zjawiskiem całkowicie naturalnym, nawet niewielki nadmiar jonów żelaza może powodować różne niedogodności. Jak szybko i, co najważniejsze, skutecznie usunąć żelazo z wody?
Dlaczego należy usuwać nadmiar jonów żelaza?
Najbardziej widoczny objaw przekroczenia norm żelaza to zmiana barwy, smaku i woni wody pitnej. Na armaturze kuchennej i łazienkowej zaczynają się wówczas pojawiać rdzawe zacieki, a na ubraniach – brunatne plamy i przebarwienia. Długo utrzymujące się przekroczenie norm żelaza i manganu w wodzie bywa również przyczyną zmniejszania się światła rur, co w efekcie prowadzi do całkowitej niedrożności.
Wysokie stężenie jonów żelaza i manganu może także, choć nie bezpośrednio, zagrażać naszemu zdrowiu. Czym jest to spowodowane? Otóż zanieczyszczona instalacja to wyjątkowo sprzyjające środowisko do namnażania się bakterii żelazowych, które mogą być przyczyną licznych, często bardzo poważnych, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, w tym nadwrażliwości żołądka.
Metody usuwania żelaza z wody
Zanim przystąpimy do usuwania żelaza z wody, konieczne jest fizykochemiczne badanie jej parametrów. To podstawa, na której należy oprzeć wszystkie pozostałe działania.
Najpopularniejsze metody usuwania nadmiaru żelaza nie są uniwersalne. Optymalne działanie różnorodnych urządzeń przeznaczonych do uzdatniania jest mocno uzależnione od wyjściowych parametrów wody prosto ze studni głębinowej. Z kolei do redukcji stężenia manganu niezbędna jest regulacja odczynu pH, co z kolei pociąga za sobą montaż specjalnie wyselekcjonowanych złóż filtracyjnych.
Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem Ministra Zdrowia, stężenie żelaza w wodzie pitnej nie może przekracza 0,2 mg/l, a w przypadku manganu – 0,05 mg/l. W jaki sposób można to osiągnąć?
Warto zacząć od napowietrzania wody. Aby skutecznie pozbyć się żelaza z wody, trzeba je utlenić, a następnie strącić w postaci trudno rozpuszczalnego wodorotlenku. Proces ten nazywa się aeracją i prowadzi do powstania wodorotlenku żelaza (III), który jest na dalszym etapie uzdatniania usuwany w procesie filtracji.
Oczywiście, nasycenie wody tlenem to tylko proces wstępny, ale takie rozwiązanie pomaga ograniczyć rozwój bakterii żelazowych, które żyją w środowisku beztlenowym. napowietrzanie jest bezpieczne zarówno dla ludzkiego zdrowia, jak i dla środowiska, gdyż nie wymaga zastosowania żadnych środków chemicznych.
Złoża filtracyjne do usuwania wytrąconych związków żelaza i manganu
Wytrącone w procesie napowietrzania związki żelaza i manganu można usunąć na drodze filtracji dzięki zastosowaniu zróżnicowanych złóż piaskowych.
Odżelaziacze dzielą się na rozwiązania, w których zachodzi konieczność regeneracji złoża za pomocą środków chemicznych lub takie, które tego nie wymagają. Ze względu na ten podział, praktycznie każdy odżelaziacz ma charakterystyczne dla niego cechy, które na pewno warto znać przed podjęciem ostatecznej decyzji.
Wśród najpopularniejszych złóż do usuwania żelaza i manganu można wymienić:
- złoże Greensand Plus – najpopularniejsze rozwiązanie, które można stosować bez uprzedniego napowietrzania,
- złoże BIRM – nie wymaga regeneracji chemicznej, wystarczy zwykłe płukanie wodą,
- złoże Crystal Right CR-100 – najbardziej uniwersalne, może być stosowane nawet w wodzie o odczynie kwaśnym,
- złoże Otoman – wymaga wstępnego napowietrzania wody, sprawdza się w instalacjach z hydroforami ocynkowanymi,
- złoże Katalox Light – regeneracja zakłada wsteczne płukanie z dozowaniem ozonu lub za pomocą napowietrzania.
Jeśli zastanawiasz się, jakie złoże będzie idealne do odżelaziacza, pamiętaj, że nie każdy odżelaziacz dostępny na rynku sprawdzi się w Twoim przypadku. Ogromną rolę odgrywają w tym przypadku parametry wody, warunki panujące w danym gospodarstwie domowym, a nawet indywidualne oczekiwania użytkowników i możliwości eksploatacyjne.
